Do czego przyda się anyż i jak zrobić olejek anyżowy

Anyżem nazywamy właściwie dwie rośliny: biedrzeniec anyż i badian właściwy (zwany także anyżem gwiaździstym lub anyżem gwiazdkowym).
Pierwsza z nich należy do rodziny selerowatych. Pochodzi z Egiptu i Azji Mniejszej. Anyż gwiaździsty zaliczany jest do rodziny cytryńcowatych, a w niektórych systemach do rodziny badianowatych. Pochodzi z południowo-wschodniej Azji.
Jużw 1500 r. p.n.e. w „papirusie Ebersa” jednym z największych zbiorów receptur starożytnej egipskiej medycyny anyż zalecany był na wiele chorób. Dioskurydes, grecki lekarz, farmakolog i botanik, który żył w Rzymie w czasach cesarza Nerona zalecał tę roślinę zarówno jako lek na kaszel,  antidotum na ukąszenia węży, jak i lek na problemy z pęcherzem i potencją. Karol Wielki i Ludwik Pobożny bardzo cenili działanie anyżu. W IX wieku zaczęto uprawiać go w ogrodach Karola Wielkiego, a hodowla tej rośliny była nakazana prawem. W Europie Środkowej anyż rozpowszechniony został przez benedyktynów. Niestety obecnie w naszym kraju jest prawie zapomniany.
Dzisiaj anyż uprawiany jest głównie w Hiszpanii (hiszpański anyż jest najbardziej ceniony), Bułgarii, Indiach, Turcji, Meksyku i Argentynie.
Anyż gwiazdkowy i biedrzeniec anyż rozróżnić można z łatwością po owocach, te anyżu gwiazdkowego są brązowe, a biedrzeńca szaro-zielone. Rośliny te łączy jeden główny składnik, który sprawia, że w lecznictwie i kosmetologii można stosować je zamiennie, jest nim anetol (olejek o wielu dobroczynnych właściwościach).
Olejek anyżowy ma delikatny słodkawy, ostry zapach, który często jest wykorzystywany do produkcji mydeł zapachowych, ma działanie lecznicze, a także wpływa korzystnie na urodę.

Źródło: Wikipedia

Anyż - właściwości

Trawienie i apetyt

Naukowo uznane jest stosowanie anyżu jako środka regulującego czynności trawienne, a także działającego dezynfekcyjnie na jelita. Anyż łagodzi skurcze żołądka i bóle wątroby oraz wzmaga apetyt.

Wiatropędne i rozkurczowe

Jako środek wiatropędny anyż jest szczególnie polecany w przypadku kolek jelitowych u niemowląt, ale uwaga – nie należy go podawać bezpośrednio niemowlętom. Napar z nasion powinna pić matka karmiąca, a wówczas substancje czynne znajdą się w mleku. Można również podać dziecku napar rozcieńczony z wodą lub mlekiem. Działa rozkurczowo na cały układ trawienny.

Wykrztuśne

Olejek anyżowy jest popularnym składnikiem mieszanek ziołowych na kaszel. Rozrzedza zaległy śluz. Polecany jest przy zapaleniu oskrzeli, gardła, krtani oraz chrypce.

Antyseptyczne i przeciwzapalne

Pomaga zwalczyć infekcje bakteryjne oraz pomaga w gojeniu się ran.

Przeciwreumatyczne

W tradycyjnej medycynie chińskiej anyż jest bardzo popularnym środkiem przeciwreumatycznym, zmniejsza bowiem ból i stany zapalne, a stymulując krążenie krwi.

Uspokajające

Kąpiel z dodatkiem olejku anyżowego doskonale relaksuje, koi nerwy. Zapach anyżu pomaga w nerwicy i ułatwia zasypianie.

Moczopędne

Wykazuje lekkie działanie moczopędne.

Afrodyzjak

Anyż wzmacnia libido, działa zarówno na kobiety jak i na mężczyzn.

Przeciwgrzybicze

Anetole hamują rozwój grzybów (także pleśniowych), przez co olejek anyżowy jest stosowany z powodzeniem w profilaktyce i leczeniu grzybicy.

Wspomaganie laktacji

Olejek anyżowy sprzyja wydzielaniu mleka w okresie laktacji.

Odświeżanie jamy ustnej

Świeże liście anyżku są stosowane w płynach do płukania jamy ustnej i produktach odświeżających oddech.

Źródło: Pixabay

Bóle menstruacyjne

Łagodzi skurcze macicy wywołujące bóle miesiączkowe.

Menopauza

Działanie estrogenne anyżu powoduje, że łagodzi on dolegliwości związane z menopauzą.

Skurcze

Olejek anyżowy zmniejsza skurcze narządów wewnętrznych, mięśni, skurcze i dolegliwości bólowe wywołane biegunką i stresem.

Przeciwpasożytnicze i owadobójcze

Może być używany jako środek przeciwko wszom, pchłom, roztoczu i świerzbowi.

Znaczenie kulinarne

W kuchni anyż stosowany jest przede wszystkim jako przyprawa dodawana do ciast i warzyw. Swoje zastosowanie znalazł również jako dodatek do potraw mięsnych i ryb, dzięki temu, że ułatwia ich trawienie. Anyż często wchodzi w skład popularnej przyprawy – curry. Można go używać jako zamiennika dla kminku i dodawać do gotowanej marchwi, czy kapusty. Anyż można dodawać również do kawy czy herbaty. Nada on napojom korzennego aromatu. Jako składnik anyżówek (Ouzo czy Pernod) wpływa na poprawę trawienia.

Anyż w kosmetyce - na skórę i włosy

Anyż na zmarszczki i przebarwienia

Anetol zawiera garbniki i przeciwutleniacze, które chronią skórę przed działaniem wolnych rodników i toksyn, a także chroni przed działaniem promieni ultrafioletowych. Dzięki temu działa przeciwzmarszczkowo oraz chroni przed powstawaniem przebarwień na skórze.

Trądzik

Olejek anyżowy ma właściwości oczyszczające, dzięki czemu pomaga w walce z trądzikiem.

Egzema i łuszczyca

Anetol pomaga oczyścić skórę z blaszek łuszczycowych, dezynfekuje, zapewnia naturalną ochronę, odżywia i wygładza skórę.

Włosy

Stymuluje wzrost włosów, naprawia uszkodzone włosy, nawilża, pomaga zwalczyć łupież.

Dawkowanie

Anyż można stosować w postaci naparu lub olejku eterycznego. Olejku nie można stosować bez rozcieńczenia. Dzienna dawka to 3 g anyżu lub 0,3 g olejku.

Przeciwwskazania:

- ostry nieżyt żołądka, jelit, nerek,
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,
- krwawienia wewnętrzne,

Dużych stężeń anyżu powinny unikać:

- małe dzieci,
- kobiety w ciąży,
- chorzy na nowotwory,
- osoby z nadciśnieniem tętniczym,
- osoby o wrażliwej skórze.

Napar z anyżu:

• 1 czubatą łyżeczkę anyżu rozgnieść w moździerzu,
• zalać 1 filiżanką wody,
• odstawić pod przykryciem na 10 minut,
• przecedzić,
• na kaszel – pić 2-3 razy dziennie po 1 filiżance osłodzonej z miodem,
• na kłopoty z trawieniem – pić napar niesłodzony.

Jak zrobić olejek anyżowy w domowych warunkach

• 1 czubatą łyżeczkę anyżu rozgnieść w moździerzu,
• wsypać do słoiczka,
• zalać dowolnym słodkim olejem (polecam olej ze słodkich migdałów),
• podgrzać w kąpieli wodnej dokładnie mieszając,
• zamknąć szczelnie pokrywką i przez 3 tygodnie przechowywać w ciepłym i nasłonecznionym miejscu.

Wkrótce pokażę, w jaki sposób użyłam olejku anyżowego do zrobienia kosmetyków.

Korzystałam z:

Andrzej Szymański Lekarz domowy naturalny, Wydanie I, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 1995 ,
Johannes Gottfried Mayer, Bernhard Uehleke, o. Kilian Saum, Zioła ojców Benedyktynów. Mieszanki i leczenie, Bertelsmann Media Sp. z o.o., Warszawa 2004,
Wikipedia.

Zobacz także:

Uniwersalny tonik anyżowy DIY
Zapachy na zimę - czym umilić sobie długie wieczory
Krem do rąk na zimę DIY z olejkiem anyżowym 
34 korzyści ze stosowania imbiru